نویسندگان:شهاب عراقی نژاد،محمد انصاری قوجقار، جواد بذرافشان، عبدالحسین هورفر
مجله تحقیقات آب و خاک ایران- بهمن ۱۳۹۸
چکیده
در این پژوهش جهت شناسایی و بررسی روند تغییرات فراوانی روزهای همراه با توفان های گرد و غبار و میزان ارتباط آن با متغیرهای اقلیمی (دمای بیشینه و سرعت بیشینه باد)، داده های ساعتی و روزانه گرد و غبار و همچنین داده های هواشناسی ۱۰ ایستگاه سینوپتیک استان لرستان با طول دوره آماری مشترک (۲۰۱۴-۲۰۰۰) در مقیاس فصلی مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور پس از بررسی تمامی سری داده ها از نظر نرمال بودن به‌وسیله آزمون کلموگروف-اسمیرنوف، برای بررسی روند داده ها از آزمون های ناپارامتریک من-کندال و اسپیرمن در سطح اطمینان ٩٥ درصد استفاده شد. همچنین پهنه بندی آماره های من-کندال متغیرهای اقلیمی و گرد و غبار از روش IDW در نرم افزار Arc GIS انجام شد. سپس برای بررسی ارتباط اقلیمی با توفان های گرد و غبار، داده های اقلیمی ایستگاه ها (به‌عنوان متغیر مستقل) و همچنین متغیر فراوانی روزهای همراه با توفان های گرد و غبار آن‌ها (به‌عنوان متغیر وابسته) با تکنیک همبستگی پیرسون مورد تحلیل واقع شدند. از مجموع ١٠ سری داده های فصلی، ایستگاه‌های ازنا، الیگودرز و کوهدشت دارای همبستگی زیادی بین عناصر اقلیمی و فراوانی روزهای همراه با توفان های گرد و غبار بودند؛ به‌طوری که در ایستگاه ازنا متغیر سرعت بیشینه باد با ضریب همبستگی ٥٥/٠، در ایستگاه الیگودرز متغیر دمای بیشینه با ضریب همبستگی ٧٨/٠ و همچنین در ایستگاه کوهدشت، متغیر سرعت بیشینه باد با ضریب همبستگی ٨٢/٠، بیشترین همبستگی را با پدیده گرد و غبار داشتند.
